दहिवडी : दुष्काळी माणमध्ये गेल्या वर्षी चांगला पाऊस झाला. त्यामुळे जवळपास सर्व  तलावात कमी-अधिक प्रमाणात पाणी साठा शिल्लक आहे.तर जून व जुलै महिन्यांमध्येही चांगला पाऊस झाल्याने माणमधील खरीप हंगाम बहरला आहे. परंतु, जादा पावसामुळे सध्या शेतकरी शेतातील तणही काढू शकत नसल्याने वैतागले आहेत. एकूणच दमदार पावसाने यंदा दुष्काळाचे सावट हटले आहे. बर्‍याच वर्षांनंतर पावसाने प्रथमच माणमध्ये दमदार हजेरी लावली अन् निसर्गाने हिरवा शालू नेसला असल्याचं सुखद चित्र सर्वत्र दिसत आहे.
दरवर्षी पाणीसाठ्यात खडखडाट असणार्‍या माणमध्ये अद्यापही अपवाद वगळता पुरेसा पाणीसाठा उपलब्ध असल्याचे पाहायला मिळत आहे. जलसंधारणाच्या कामाबरोबरच गतवर्षी झालेल्या मुबलक पावसाचा परिणाम अद्यापही दिसत असून, यंदाच्या पावसाने माण पुन्हा पाणीदार होण्याचे स्वप्न साकारण्याची शक्यता आहे. परिणामी, सध्यातरी दुष्काळी कलंक काहीसा पुसला गेल्याने माणवासीय सुखावला आहे.
पुरेशा पावसाअभावी उजाड माळरान, आटलेले पाणीसाठे, करपलेली शेती आणि पोटासाठी भटकंती असेच चित्र अनेक वर्षांपासून पाहायला मिळणारा माण तालुका.ही परिस्थिती बदलण्यासाठीची धडपड कायम सुरू होतीच; पण निसर्गापुढं तितकंस यश मिळत नव्हते. तरीही जिद्द कायम ठेवून एका मागून एका गावाने जलसंधारणासाठी घट्ट पाय रोवून श्रमदानाने सुरुवात केली. गेल्या दोन-चार वर्षांत यासाठी जणू लढाच उभा राहिला आणि पडणार्‍या पावसाला जमिनीत थांबवण्याच्या प्रयत्नांना यशही मिळाले.पाण्यासाठी गावे स्वयंपूर्ण होत असतानाच माणच्या काही भागात उरमोडी योजनेचे पाणीही शिवारात खेळू लागले.
गेल्या दोन वर्षांपूर्वी पावसाअभावी पडलेल्या दुष्काळाने माणसं होरपळून निघाली खरी, परंतु गेल्या वर्षी सरासरी पेक्षा दीड पट पावसाने सगळीकडे पाणीच पाणी करून टाकले. आधीच उरमोडीचे पाणी पोचलेले, काही पाणीसाठे या पावसाने लगेच भरून वाहिले. इतर पाणीसाठे देखील पूर्ण क्षमतेने भरले. कधी नव्हे ते या पावसामुळे माणचा निसर्ग नटलेला पाहायला मिळत आहे.
दरवर्षी पुरेशा पावसाअभावी डिसेंबर-जानेवारी पासूनच तीव्र पाणी टंचाईच्या समस्येला तोंड द्यावे लागते. यंदा मात्र अगदी पावसाळ्याच्या तोंडावर अपवाद वगळता दुष्काळ जाणवलाच नाही. सध्या लोधवडे, गंगोती, मासाळवाडी, महाबळेश्‍वरवाडी हे चार तलाव वगळता सर्वच पाणीसाठ्यात मिळून साधारणतः 12.17 टक्के पाणीसाठा शिल्लक असल्याचे पाहायला मिळत आहे. त्यामुळे यंदा पडणार्‍या पावसाने तालुक्यातील सर्वच पाणीसाठे पुन्हा ‘फुल्ल’ होण्याची शक्यता व्यक्त होत आहे. परिणामी, यंदाचे वर्ष कोरोनाच्या विळख्यात असले तरी पाण्याच्या बाबतीत मात्र काहीसे सुखावह असल्याने माणवासीयांची वाटचाल दुष्काळमुक्तीच्या दिशेने होत असल्याचे चित्र आहे. यावर्षी पाऊसही बर्‍यापैकी असल्याने शेतकर्‍यांनी खरीप हंगामात मोठ्या प्रमाणात पेरण्या केल्या आहेत. 44 हजार 750 हेक्टर क्षेत्र खरिपाचे असून, त्यापैकी 44 हजार 133 हेक्टर क्षेत्रावर पेरणी झाली आहे. सरासरी 99 टक्के पेरण्या पूर्ण झाल्या आहेत. तालुक्याचे सरासरी पर्जन्यमान 464 मिलिमीटर असून, त्यापैकी 201 मिलिमीटर पाऊस जून व जुलैमध्ये पडला आहे. दरवर्षी पडणार्‍या पावसाच्या तुलनेत हा पाऊस खूपच झाला असून, शेतात तणाचा ऊत आला असून, ते काढण्यासाठी शेतकरी पाऊस थांबायची वाट पाहत आहेत.
गेल्यावर्षी जुलै महिना अखेर तालुक्यात सर्वच तलावात पाणी नव्हते; परंतु यावर्षी परिस्थिती चांगली आहे. माणमधील दहा तलावांची मिळून 35.35  दशलक्ष घनमीटर पाणीसाठा क्षमता आहे. त्यापैकी सध्या 12.17 दशलक्ष घनमीटर पाणीसाठा शिल्लक आहे. त्यामुळे दरवर्षी खडखडाट असणार्‍या माणमध्ये 34 टक्के पाणीसाठा सध्याही शिल्लक असल्याचे पाहायला मिळत आहे व त्यात आणखी वाढ होत आहे. खरीप हंगाम बहरला असून, तालुक्यातील मुख्य पीक असलेल्या बाजरीबरोबरच ऊस, मका, कांदा, वाटाणा, घेवडा व मुग ही पिके ही चांगली येतील, अशी सध्याची परिस्थिती आहे.

पाणीसाठ्यांची सद्य:स्थिती : कंसात एकूण उपयुक्त पाणीसाठा क्षमता (सर्व साठे दशलक्ष घनमीटरमध्ये)
1) राणंद- (6.42) ---, 3.72 
2) पिंगळी- (2.36)----1.13 
3) आंधळी- (7.43)----1.51 
4) लोधवडे -(0.70)----0.41
5) जांभूळणी- (2.26)-----0.36 
6) गंगोती- (1.36)----0.02
7) महाबळेश्‍वरवाडी- (1.50)-----00 
8) ढाकणी- (2.66)-----0.26
9) मासाळवाडी- (2.02)-----00
10) जाशी- (3.16)------0.13